Sách lậu - sách photocopy - sách bị scan chuyển thành ebook với mục đích thương mại

Chắc hẳn cách đây vài năm mọi người đã được nghe câu chuyện sinh viên trường Luật bì đình chỉ học vì dùng sách photo và mọi người đều vào cuộc bình luận để xem đâu mới là hướng đi hợp lí cho vấn đề sách photo, sách lậu cũng như vấn đề bản quyền và túi tiền của người học. Không riêng gì trường Luật, các trường khác như Y Dược, Ngoại ngữ - Tin học, Kinh tế TP.HCM những năm gần đây quyết định đưa vào chương trình những giáo trình nước ngoài như của NXB Pearson và yêu cầu sinh viên phải sử dụng sách gốc. Có những sách rơi vào khoảng 400k/cuốn, có những bìa sách thuộc lĩnh vực Y Dược, Luật thì còn cao hơn 2-3 lần. Ở những ngành kể trên, nó chỉ đang dừng lại ở vấn đề photocopy (hầu hết ở đối diện cổng trường ĐH là hàng chục tiệm photocopy), nhưng ở thời trang, nó lại được đưa lên một tầm cao khác - EBOOK. Cuốn sách được săn đón khá nhiều cho người nhập môn chính là chuỗi sách của Fashionary như (Fashionpedia, The Fashion Business Manual….) và tiếc thay đây cũng là quyển sách được chuyển thành PDF và bán dưới dạng ebook với tốc độ cũng như số lượng lớn nhất. Chỉ với 100-300k (tuỳ thuộc bạn mua lẻ hay mua combo của những bên bán) bạn sẽ sở hữu một File PDF màu đẹp sắc nét của quyển sách có giá bán lẻ hơn 1 triệu đồng khi được phân phối về Việt Nam. Người mua ebook được mua với giá rẻ hơn rất nhiều và người bán thì chỉ cần 1 File là bán được cho cả hàng trăm, hàng ngàn người mà không mất phí mực, giấy in như các tiệm photo

2005, Quốc hội thông qua bộ luật Sở Hữu trí tuệ, và tham gia các công ước, hiệp định quốc tế về bảo hộ quyền tác giả như công ước Bern (một cam kết trong hiệp định thương mại Việt Mỹ). Hầu hết ai cũng biết đến luật sở hữu trí tuệ, nhưng không quan tâm một cách thích đáng. Trong vấn đề này, dường như không thể xác định được lỗi từ phía nào. Có cầu thì mới có cung. Người đọc/học cần sách giá rẻ nên các dịch vụ thứ 3 mới in, làm ebook tràn lan để phục vụ. Và ngược lại, các bên thứ 3 có thừa phương tiện và lại không bị quản lý (mặc dù đã có luật), những nhà xuất bản ở nước ngoài như Fashionary khó có thể nắm được tổ chức/cá nhân nào ở Việt Nam đang thật sự bán sách của họ dưới dạng ebook giá rẻ một cách tràn lan như thế.

Việc làm sách lậu cũng tương tự như việc làm của một kẻ cắp, lấy cắp, ở đây chính là lấy cắp tri thức (tài sản quý giá của nhân loại). Và việc biết mà vẫn sử dụng sách lậu chính là đang tiếp tay cho “trộm cắp”. Tác giả chính là người bị ảnh hưởng đầu tiên và là người nhận thiệt hại nặng nề nhất, bởi chúng ta đều biết rằng tác giả sẽ nhận được tiền bản quyền dựa vào số lượng sách bán được.

Vấn đề trên luôn gây đau đầu không chỉ cho những NXB sách thời trang nói riêng và hệ thống NXB nói chung. Tuy nhiên, với những người học thời trang, nếu bạn đang sử dụng sách giả - sách lậu - ebook hãy thử suy nghĩ về câu nói sau “Khi dùng sách thời trang lậu, giả hoặc ebook thì điều đó đồng nghĩa với việc bạn không có quyền kêu gọi người khác không copy/đạo nhái/fake những thiết kế thời trang của bạn”

Tại sao chúng ta cố ra sức học, đầu tư chất xám và nỗ lực để thiết kế những sản phẩm cho thương hiệu của mình, cho khách hàng của mình và chúng ta phát rồ lên khi nó bị ăn cắp, bị copycat, bị đạo nhái bởi những cá nhân hoặc thương hiệu khác ? Những người tác giả viết sách cũng như bạn khi thiết kế vậy, họ cũng phải bỏ công nghiên cứu và tổng hợp những cái gọi là “nên học” cho bạn, để bạn có thể ứng dụng. Rồi bạn học từ “sách fake” của nó, rồi bạn sáng tạo - thiết kế sản phẩm và rồi bạn lại yêu cầu người khác không được ăn cắp chất xám của bạn ? Rõ ràng từ đầu bạn đã ủng hộ sách fake cơ mà! Vậy điều này có hợp lý ?

Dù cho có xử phạt, nghiêm cấm, hay những chiến dịch kêu gọi dùng sách gốc có được diễn ra một cách mạnh mẽ, kịch liệt đi chăng nữa nhưng cũng không thể nào tác động lên được suy nghĩ và hành vi của người đọc, vì đơn giản đây là vấn đề đang liên quan trực tiếp đến túi tiền của họ.

Khi chúng ta nói hãy rủ bạn bè mua chung một quyển, họ sẽ nói dùng bất tiện lắm

Khi chúng ta nói có thể lên thư viện và đọc, họ sẽ nói thư viện có giới hạn

Khi chúng ta nói hãy để dành tiền và mua sách gốc, họ sẽ nói “tôi cần dùng ngay”

…..

Lí do để dùng sách gốc thì rất ít - Nhưng cái cớ để dùng sách fake thì rất nhiều!

Đây là vấn đề không cần các nhân tố tác động bên ngoài, mà cần chính bản thân mỗi người tự chiêm nghiệm, thì hành vi mua sách gốc mới thật sự mang tính tự nguyện.

NGƯỜI HỌC THỜI TRANG DÙNG SÁCH FAKE CÓ GIỐNG VỚI ĐI COPY THIẾT KẾ CỦA NGƯỜI KHÁC ?